Tản mạn về Hà Nội

Mỗi vùng đất có những con người, những con người ấy yêu mảnh đất mình đang sống. Họ nhớ, hoặc rồi sẽ nhớ từng gương mặt chợt qua, từng nẻo đường, từng bước chân đưa bụi nhẹ bay qua phố. Mỗi người một chút, mảnh đất sẽ hiện hình. Và có thể, mỗi người đem ra một chút rồi sẽ nhận được nhiều hơn, sẽ càng yêu mến mảnh đất của mình hơn, thiết tha yêu hơn trước.

Box văn học có nhiều người Hà Nội, có lẽ vì thế nên tuỳ bút về Hà Nội là một phần không thể thiếu được ở đây. Xin nhường lại lời mở đầu cho một bài thơ của chị Quang... (Raxun) *

Quang
Tháng ba , Hà Nội - Hoa và Đất

Em đang đi trên đường Hà Nội
Giữa tháng ba bừng giấc ngủ im lìm
Con tim nhỏ rì rào truyền tìm trăm ngả
Về đây anh - lòng người yêu đất nở hoa
Đất như thơ chiu chắt tự bao giờ
Mặt trời đến là long lanh toả sáng
Em hiểu đất như hồn anh trải rộng
Nặng ân tình Hà Nội đã thầm gieo
Hoa Sưa đang thắp đầy lối em đi
Như lụa trắng dâng trời xanh mải miết
Con phố bỗng căng niềm da diết
Thời gian nghẹn ngào trong lá biếc xôn xao
Anh có biết ,
Tháng ba những cây bàng đơn côi
Rễ vẫn hút cái ngọt ngào của đất
Lá lất phất bay
Như những bàn tay
Vẫy vẫy ...
Về đây anh ,
Hà Nội chiều nay
Gặp cô hàng quảy gánh
Hoa hồng tươi như gương mặt cuộc đời
Giấu những dòng nhựa mạnh
Vuợt thời gian đem đến phố xa
Từ Nghi Tàm, Quảng Bá
Hương mộc mạc thanh tao ...
Hoa Hà Nội gìn giữ lòng Hà Nội
Cho những phần Hà Nội ở nơi xa .
3.3.2002


Và tiếp theo là bài tùy bút của Paladin :

Hoa Hà Nội gìn giữ lòng Hà Nội
Cho những phần Hà Nội ở nơi xa

Hoa Hà Nội? Có loài hoa nào của riêng HN, không có! Cái gì gìn giữ lòng HN, không biết! Vậy mà "những phần HN ở nơi xa" vẫn nhớ về hoa như một phần của HN, hay là của chính mình.
Bắt đầu từ những hàng hoa trên những chiếc xe thồ len lỏi vào mọi ngóc ngách của Hà Nội. Mẹ mua ở đây mỗi dịp ngày rằm, hoặc cả vào những ngày thường "mát giời". Hoa cắm trên bàn thờ thường là hoa hồng với đầy đủ lá, cành và lộc. Hoa hồng này hơi khác vì nó chẳng phải là loại hồng Pháp hay Ý không có gai, bụ bẫm tròn trịa; nhìn nhỏ bé, giản dị như người nông dân nhưng gai sắc, đỏ tươi và toả hương thơm. Hoa hồng này hình như cũng tươi lâu hơn, nở bùng lên một lần rồi rụng lá chứ không như hoa hồng ngoại nhìn ngoài vẫn đẹp mà bên trong đã héo từ bao giờ.
Hoa đặt trên bàn phòng khách thường là những bông dơn trắng cắm vào lọ to, cao cổ. Ghét hoa dơn vì mỗi lần khổ sở khi bị mẹ sai đi thay nước. Thỉnh thoảng 1 năm 1 lần vào dịp tết cây Ngọc Trâm lại có dịp làm sáng một góc nhà, hoa nở nhiều, thành từng chùm, thơm, trắng muốt mà lại tươi lâu. Bố mẹ tự hào về cây Ngọc Trâm này có khi còn hơn cả 2 đứa con "chăm ngoan, học giỏi". Thích nhất là những chậu hoa đủ các loại cúc, thược dược, ... và nhiều loại chả biết tên, em gái cắm rất khéo rồi đặt ở mọi góc nhỏ xinh xắn trong nhà, từ bàn học, cửa sổ đến nóc tủ lạnh. Chúng như những món quà nhỏ bé nhưng đủ sức lấp được mọi lỗ trống trong nhà.
Một buổi sáng dậy sớm tiễn bạn ra ga, lang thang ngược dòng những chiếc xe thồ chở hoa, chở rau, người lạc ra những chợ hoa, chợ rau ngoại ô HN. Chợ rau lớn nhất có lẽ ở cuối đường Láng phía Cầu Giấy, đi qua đây không ai lại không tranh thủ hít thở thật nhiều mùi thơm rau cỏ qua cái không khí tươi mát, lành lạnh còn ướt đẫm sương sớm này. Chợ hoa thì họp ngay phía bên ngoài đê ở dốc đi xuống Quảng Bá. Chợ họp rất sớm, từ 3 giờ sáng. Đến đó lúc 4h30 - 5h trời vẫn tối mù, đèn đường vẫn bật. Hoa hồng 100 bông đến 200 bông đặt thành từng bó, xen kẽ là những gánh hoa cúc, violet và đủ các loại hoa khác mà người xem chẳng đủ sành hoa để có thể nhớ hết mặt, hết tên. Hoa chợt chẳng phải là hoa nữa trong ánh đèn vàng, trong bước chân vội vàng, vô ý của người đi lại, trong tiếng mặc cả và gọi nhau ý ới của người bán kẻ mua.
Ra khỏi chợ, chia nhau hoa rồi phóng xe mải miết trên đường "đi về" thành phố. Chợt thấy trời sáng từ lúc nào, những bông hoa trên tay, trên giỏ xe như vừa thức giấc, mỗi loại hoa một vẻ, đua nhau vươn vai tập thể dục rồi cười thật tươi với người đi đường, với đường phố, hàng cây và với cả ánh nắng ấm áp buổi sớm. Bất giác ánh mắt ai nhìn nhau - trong trẻo, mát mẻ vô cùng.
Một lần gần Tết, mấy đứa đến thăm nhà bạn ở ngoại ô HN, phía bên kia đường cao tốc. Lạc đường, phóng xe tít mù theo một con đường đất đến khi chợt nhận ra mình ở giữa những cánh đồng hoa. Chẳng ai bảo ai, cả bọn dừng xe, nhìn quanh rồi ai cũng nhoẻn miệng cười. Đẹp nhất là những cánh đồng cúc vàng rực, nhìn xuống ai cũng thèm lăn một vòng giữa luống hoa mượt mà, lấp lánh đó. Hoa hồng ở ruộng vẫn được bọc lớp giấy báo xung quanh, ai đó bảo rằng trông như những nàng công chúa Ba Tư giấu mặt sau miếng vải che mặt nhưng mình chỉ thấy những viên kẹo kéo xám xịt gắn trên đầu những cái que dài ngoằng. Ngắm chán chê rồi sinh tà tâm, nhảy xuống vặt trộm một que kẹo kéo rồi tặng ai, ánh mắt người ta nhìn thật lạ. Phóng xe chầm chậm tới chân đê, chợt thấy mấy bông hoa tím mọc ven đường, "Hoa gì vậy, đố biết!", người sau xe nói mà như cười ... nhẹ như gió "Hoa rau muống" ...
Hoa Hà Nội gìn giữ lòng Hà Nội
Cho những phần Hà Nội ở nơi xa

Assol

Hà Nội! Thôi không khóc nữa, nó ịn mũi vào ô cửa sổ máy bay, nhìn Hà nội của nó đang xa dần, nhỏ dần, mờ mờ khuất trong đám mây bềnh bồng
Hà Nội! Co mình ngủ trong ngôi nhà lạ, nó nghĩ mai dậy sẽ lại đang ở Hà Nội thôi, mình cũng hay mơ linh tinh lắm. Mà đây thì cũng chỉ là 1 giấc mơ .
Hà Nội! Tiếng còi xe ồn ào cùng những tiếng rao lạ tai đánh thức nó dậy. Mở cửa phòng bước ra đã thấy bố mẹ kê kê dọn dọn đống đồ đạc. Không phải mơ, nó cấu thật đau vào tay, rồi quay đi tìm chiếc bàn chải đánh răng trong túi ba lô.
Hà Nội! Nó không thể ăn hết bát phở. Ngọt quá! Nhìn dòng người ngoài đường mê mải đi, nó bần thần, chẳng biết ở ngoài đó chị nó và bà ngoại đang làm gì nhỉ. Nó ghen tị vì chị nó vẫn đang được ở Hà Nội, mà chắc hẳn là đang đi chơi đấy!
Hà Nội! Bạn bè nó gọi điện vào liên tục. Tao bình thường. Nhà á, to, to hơn ngoài kia nhiều. Ừ nóng lắm nhưng không oi oi như ở mình. Thôi nhé tốn tiền, viết thư nhé!
Hà Nội! Đứa Bí thư kéo nó lên trên bục, giới thiệu nhân mới của lớp. Ngượng đỏ cả mặt vì nó không biết sẽ có màn này. Chẳng biết có bị gọi là Bắc kỳ ăn cá rô phi nữa không
Hà Nội! Đứng trên cửa sổ lớp, nó thầm so sánh ngôi trường này với trường của nó. Ừ to hơn, nhiều cây, ở đây lại có cả ghế đá như công viên, buồn cười nhỉ, mà nghe con bạn ngồi cùng bàn nói trường còn có bể bơi riêng.
Nó nhớ trường, nhớ bạn bè, nhớ lớp nó!
Hà Nội! Ngày đến chào cô, cô nói: Không phải ai cũng có những thay đổi lớn như em. Cố thích nghi và vượt qua. Nhớ giữ liên lạc với cô.
Cô dạy Văn nó hồi lớp 6 và 7. Khá cưng nó nhưng cũng như với bao thầy cô khác, nó luôn thấy kính sợ cô chứ không vì cưng mà nó dám mè nheo ỉ eo với cô. Cô đem đến cho nó niềm thích thú văn học thực sự qua những bài giảng. Nó sẽ nhớ mãi về chú dế mèn của 2 cô trò. Chú dế đi vào trí tưởng tượng của nó, còn nó thì nhờ thế mà được đi vào 1 quyển sách. Bố nói, con nhớ giữ quyển sách cẩn thận. Nó là một niềm tự hào, tuy nhỏ bé nhưng sẽ giúp con rất nhiều trong cuộc sống.
Hà Nội! Lại phải mặc áo dài, nó làu bàu. Trường của nó ở ngoài kia chỉ phải mặc áo dài đầu tuần thôi. Nhưng nhìn cổng trường và trên đường về nhà, tràn ngập những tà áo trắng bay bay, nó lại muốn trường nó cũng bắt mặc áo dài hàng ngày. Mùa đông cũng phải mặc, cho bọn nó chết rét, nó khoái chí nghĩ.
Hà Nội! Giọng đọc của cô chủ nhiệm :
'... Gió thổi mùa thu hương cốm mới
Tôi nhớ những ngày thu đã xa
Sáng chớm lạnh trong lòng Hà Nội
Những phố dài xao xác heo may
Người ra đi đầu không ngoảnh lại
Sau lưng thềm nắng là rơi đầy ...'
Nó chớp mắt. Phố Quán Sứ và những cây sấu. Cây bàng trước ngõ nhà nó. Cốm ...
Miên man nghĩ nó chợt nghe thấy tên nó. , cô đang hỏi gì đó về cốm. Nó đứng lên: Thưa cô, cốm có màu ....
Cảm giác hẫng hụt khi biết mình đang ở thực tại giống như khi chiếc Boeing hạ cánh xuống đường băng.
Không khóc!

sushi-in-blue

Em à, đi với anh không?

Bảy giờ hả anh, vẫn còn sớm lắm, để em đưa anh qua khu phố cổ nhà em anh nhé. Yên tâm đi, nhà em ở đây hai mươi mấy năm trời không đứa nào bắt nạt được anh đâu. Mình đi qua mấy dẫy phố Tàu nhà cửa lúp xúp, kệ mấy hàng bánh bao màn thầu sữa đậu nành đi anh, giời này ăn bánh bao nóng ruột chết thôi. Đầu phố Tạ Hiện có hàng bún dọc mùng ngon lắm, có điều mình vào trong nhà ngồi xoay lưng lại cho kín đáo, phố này tụ tập toàn chatters Hanoi nhỡ chúng nó nhìn thấy rồi ngày mai khắp hang cùng ngõ hẻm Vietchat lại loạn lên em xù xì hôm qua đi ăn bún với một thằng. Nào để em gọi cho anh một bát nhiều bún nhiều dọc mùng còn cho em một bát nhiều sườn nhiều thịt. Cái cô bán hàng này tai nghễnh ngãng anh ạ, nếu anh gọi dọc mùng ăn thêm hay là hai trà đá thì em cam đoan cô ấy chẳng nghe thấy cái gì còn nếu anh thủ thỉ rất khẽ thôi là này cho hai bát móng là quán có ồn đến mấy cô ấy cũng phục vụ tận tình ngay. Có điều móng thì không rẻ đâu , lại gặm bẩn tay lắm, thôi thì ăn xong bún rồi mình đứng lên thôi. 12 nghìn, bắt đầu buổi tối của chúng ta không hề quá tệ....
Bảy giờ bốn mươi nhăm phút, may quá thế là vừa đẹp. Ở gần đây lắm anh ạ, đi bộ thôi cho nó nhanh tiêu, em thì không biết anh thế nào chứ em ấy à ngày nào em cũng phải uống nước ngô. Anh bảo giờ này tối lấy đâu ra hàng ngô luộc đi ngang mà uống ấy à, đúng là nhà anh xa Hà Nội lâu quá của nó rồi chứ giờ nước ngô bán đầy ở các hàng nem chua nướng mực nướng cá chỉ vàng chỉ bạc đầy rẫy trên Hàng Bạc phố nhà em. Dưng mà em nói thật, em là em không thích cái thể loại nem chua nướng, nem chua ấy à, là phải rán cơ... Đấy đến nơi rồi mà, vâng thế anh ăn thử nhé, à mà anh à còn ngon hơn nem chua nướng là cái món tên là bánh ngô. Chao ôi sao mà thơm mà dẻo mà quyện lấy bao nhiêu là ngọt bùi của đất, chấm vào bát tương ớt để trước mặt kia thoải mái đi anh, ớt lấy thêm thoải mái mừ, không ai nói gì đâu. Ngon anh nhỉ, mà có 1 nghìn một cái em mọi khi ấy à em ăn được gần chục cái, hôm nay đi với anh vui quá hay là mình mua thêm một ít mang về chốc nữa đói lại ăn....
Giờ đi đâu nữa anh ơi, Hà Nội nhà mình sao mà chỗ nào cũng tấp nập nhộn nhịp thế kia ư, em hát cho anh nghe một bài ca cũ lắm rồi anh nhé, một bài hát ngày xưa em hay thì thầm mà hình như đến bây giờ em mới hiểu đến tận cùng . À anh, bài hát của em đây " trên dòng sông bao đôi lứa bên nhau, riêng em có một mình.." Giờ em không còn có một mình nữa đúng không, có anh đi bên cạnh em rồi, không một mình nữa đâu, có anh mà...
Có anh, em không chỉ một mình, có anh, em không lủi thủi cắm mặt anh xong lại lủi thủi đi về có một mình. À đến phố Chả Cá, dừng lại không anh, ơ kìa anh đừng nhìn em như thế, em có bảo anh là mình vào chả cá Lã Vọng ăn đâu, đắt bỏ xừ mà chả ngon hơn bún đậu mắm tôm mua thêm ít lạc rang thả lên trên. Ở đầu Chả Cá này là hàng mỳ vằn thắn sủi cảo anh ạ. Này anh đi lắm biết nhiều anh kể cho em nghe lịch sử của cái món vằn thắn hay như có người còn gọi là mằn thắn gì đấy đi. Kể đi cho đỡ sốt ruột trong lúc ngồi chờ, Hà Nội có bao nhiêu hàng vằn thắn mằn thắn em không biết đâu, nhưng em thích nhất hàng này, vì nước thơm ngọt ghê mà không cần mì chính, vì miếng bóng cắt chéo chéo nằm im khiêm tốn bên cạnh màu đỏ sắc của xá xíu, vì miếng sủi cảo nặn đều tay nở xoè như bông hoa vàng trên mặt nước, vì cả một cái nấm hương bé xíu xiu làm thơm nức mũi em vừa ăn vừa hít hà lâu thật là lâu.
Mấy giờ rồi anh, hì vẫn chưa đến giờ thiết quân luật của mẹ em đâu, hay là vòng lại dẫy phố Tàu chỗ Hàng Giầy ấy mà em chỉ cho anh nhà một nghệ sĩ hẳn hoi anh nhé. Nghệ sĩ này ui dời anh chẳng xem ti vi gì à nổi tiếng cực kỳ nhé, ừ nhưng thôi anh chẳng biết cũng hay, chúng mình chỉ đơn giản coi ông ấy là một bác bán hàng vui tính tận tình thôi anh nhỉ. Hì anh đừng ngơ ngác thế người ta cười cho đấy, lục tào xá là chè đậu xanh thêm vài hạt sen, chí mà phù là chè vừng đen nấu đặc à ừ còn món bánh trôi Tàu kia nữa à mà bánh trôi Tàu ở đây ít anh nhỉ, có mỗi hai viên bé xíu xiu một viên nhân dừa một viên nhân vừng ăn là lạ, húp một thìa nước chè đường có vị gừng này vào nữa đi anh, trời bắt đầu trở lạnh, thêm một thìa này là ấm hết cả đường về anh nhỉ....
Anh ơi, 10 giờ xừ nó mất rồi, mẹ em không cho về muộn đâu, em vui lắm, em muốn đi với anh qua Hàng Nón có hàng phở tim gà trong ngõ, qua hàng cháo trứng muối Bà Mỹ ở đầu phố Nhà Thờ, rồi lại vòng về Nguyễn Hữu Huân ăn xôi xéo gà ruốc rưới mỡ nước béo ngậy.. Muốn đi với anh biết bao nhiêu... Hay là mai anh nhé, nhất định là mai .....
Vui không hả anh, em vui lắm lắm cơ...
Ừ anh cũng vui, nhưng mà biết nói sao em à, vui buồn lẫn lộn. Ừ, cứ thế cái đã nhé em nhỉ, ngày mai.....



No fear

Tôi sinh ra và lớn lên ở Hà Nội. Cả tuổi ấu thơ trong tôi là những năm tháng khó khăn của thời bao cấp... cái thời mà tôi vẫn chưa hiểu khái niệm nền kinh tế tập trung là gì, cơm ăn là gạo cám, áo mặc là khăn mùi xoa - lúc đó tem phiếu luôn là thứ tài sản phải được nâng niu nhất ở trong nhà...
Năm 5 tuổi, thỉnh thoảng từ sáng tinh mơ... khi mà Hà Nội vẫn còn chìm trong màn đêm ướt đẫm sương... với cái mùi ngai ngái rất đặc trưng của đêm Hà Nội... tôi và mẹ đã phải bao tải, ống lon ra Cửa hàng gạo nhà nước ở phố Thợ nhuộm để xếp hàng đong gạo... tôi vẫn còn nhớ thời đó lúc mẹ đứng xếp hàng thì tôi được phép đi loanh quanh để nhìn ngắm Hà Nội lúc buổi sáng tinh mơ...rõ ràng lúc đó tôi vẫn chưa có ý thức gì về cái đẹp cũng như những sự huyền ảo của phố Hà Nội... nhưng dường như vô thức... sau này khi lớn lên... mỗi lần được nhìn ngắm Hà Nội đêm ... với cái mùi ngái ngái đó ... tôi lại nhớ đến những ngày ấu thơ đong gạo ấy... dù nó giờ chỉ còn đọng lại đôi chút trong ký ức mờ ảo, mờ ảo tựa như những giọt sương đêm mỏng manh đọng trên cái màng nhện và đang bắt đầu bốc hơi dưới ánh nắng của bình minh... phải chăng cái chất Hà Nội đã ngấm vào trong tôi từ thời ấy...
Tôi còn nhớ, thuở ấy Hà Nội không có đèn đóm gì cả, mỗi lần khi đến ngày xếp hàng đong gạo, mẹ dẫn tôi đi qua những con đường rất tối và nhiều cây có mùi rất thơm mà sau này tôi mới biết đó là mùi hoa sữa... một mùi rất đặc trưng của Hà Nội. Có lần mẹ bị mất sổ gạo và tem phiếu... mẹ đã ngồi ở gốc cây hoa sữa cuối con đường đó và khóc... tôi hiển nhiên cũng chẳng hiểu gì thấy mẹ khóc cũng oà khóc theo... đó là lần đi mua gạo cuối cùng của tôi... sau vụ này bố tôi dành luôn quyền đi xếp hàng mua gạo và tôi phải nằm ngủ trên giường thay vì được dậy sớm từ 2h sáng để đi qua con phố tối, để lang thang quanh cửa hàng gạo ngửi mùi ngai ngái của Hà Nội phố về đêm...
Sau này khi lớn lên, nhất là khi có được thằng Teq đồng cảm, cả hai thằng đều yêu Hà Nội và cảm nhận nét đẹp của Hà Nội giống nhau một cách khó hiểu... tôi mới lại có dịp lang thang ngắm nhìn cái đẹp của Hà Nội về đêm. Hà Nội ngày nay đã khác xưa rất nhiều... những con phố rộng hơn, sạch hơn, sáng hơn, nhà đẹp hơn,,,, nhưng cũng mất đi nhiều vẻ đẹp đặc trưng...
Cái vẻ đẹp đặc trưng Hà Nội giờ chỉ còn hiện diện về đêm ở những khu phố cổ, nơi vẫn còn tồn tại những căn nhà cũ kĩ – những bức tường và cửa sổ đều trông có vẻ tạm bợ - với ánh đèn vàng lờ nhờ trong sương đêm của cái đèn treo trên cái cột điện già cỗi chỉ chực đổ xuống... tất cả là thế - nhưng chỉ khi màn đêm Hà Nội tĩnh lặng buông rèm ... thì một vẻ đẹp kỳ diệu và khó tả chỉ có ở Hà Nội lại hiện về...
Có những đêm, hai thằng lang thang trên những con phố cổ Hà Nội dài hun hút không một bóng người, dưới màn sương đêm vàng đi vì ánh sáng của một cái đèn tròn sắp hỏng treo trên cây cột điện đen đúa ... đứng lặng lẽ và si mê ngắm nhìn mà chẳng thốt nên lời...Hà Nội đẹp quá... chỉ vài năm nữa thôi... chắc chẳng bao giờ chúng tôi còn cơ hội nhìn thấy Hà Nội như thế này nữa...
Hà nội về đêm là những con phố dài lặng thinh không một bóng người, là lúc mà cái mùi ngai ngái quá khứ trở về, và cũng là lúc tiếng rao đêm của những kẻ bán dạo khuya dễ làm ta nao lòng nhất...
Tôi và Teq đã từng cùng lặng đi thương cảm khi nhìn thấy một em bé nhỏ bụi đời, co quắp cố rúc vào miếng bao tải nhỏ - cố dỗ mình trong một đêm đông giá lạnh... cùng gai người với những tiếng rao đêm của những người bán rong - vật lộn mưu sinh khi mọi người yên giấc nồng...
Mọi thứ của Hà Nội trong đêm khuya tĩnh lặng là một bức tranh tuyệt diệu - mà mỗi lần nhìn ngắm nó - tình yêu Hà Nội trong mỗi chúng tôi lại trào dâng một cảm giác xao động thật khó tả...
Tất cả những điều đó làm nên vẻ đẹp của Hà Nội...một vẻ đẹp diệu kỳ không đâu có được và chỉ những người thật yêu Hà Nội mới có thể cảm nhận được nó mà thôi...



Pittypat

Người xa quê (Thân tặng chị Quang, Laughter và em...)

...Tình yêu làm đất lạ hóa quê hương...
Có một điều hết sức thú vị em đã kể với Raxun ngày trước, khi lần đầu tiên nhìn thấy Laughter, đó là em cảm thấy Laughter có nét gì đó quen thuộc lắm, như thể em đã quen biết em ấy từ rất lâu rồi. Lâu lâu sau, em lại gặp chị, và cảm giác đó càng đậm nét hơn. Để đến hôm gặp mặt mọi người ở Trà đạo, em mới vỡ lẽ ra cái điều mình vẫn thấy thắc mắc.
Đó đơn giản chỉ là chị, Laughter và em là những người đồng hương. Thật buồn cười phải không, khi mà em sinh ra ở Hà Nội, mà cũng lâu lắm rồi chẳng về quê, chẳng biết quê mình thế nào. Nhưng không hiểu sao, hễ cứ gặp những người phụ nữ quê mình, em lại có một cảm giác rất lạ. Hình như phụ nữ quê mình có một cái nét, một dáng vẻ gì đó vừa riêng lại vừa chung, chị nhỉ?
Hà Nội nhỏ bé mà cũng phong phú lắm. Phong phú từ nguồn gốc cho tới tính cách con người. Bây giờ thử tính, có lẽ người Hà Nội 'gốc' bây giờ chẳng còn mấy. Dân Hà Nội bây giờ chủ yếu là những người đến từ các tỉnh, thành phố khắp mọi miền đất nước, ở lâu, rồi 'ăn' hơi đất này, bị Hà Nội hoá và trở thành người Hà Nội lúc nào không hay...
Tính ra từ bé đến lớn, điều duy nhất đọng lại về quê cha trong tim em chỉ là những hình ảnh mờ mờ của ngôi nhà bác cả, với sân vườn, với ao nước đằng sau nhà. Mà cũng chẳng nhớ đó là ao, hồ hay là gì nữa, chỉ nhớ rằng có hồi bé bé, thằng anh trai thích khoe mình biết chèo thuyền, bèn rủ con bé em 'thành phố' ngơ ngơ đi bơi thuyền. Chẳng ngờ, chèo thuyền không phải là chuyện đơn giản, ra giữa hồ, thằng anh loạng choạng thế nào lại ngã tòm xuống nước, để con em lơ ngơ chỏng chơ trên thuyền... Thuyền cứ trôi mãi mà nó lại chẳng biết bơi, chẳng biết một cái gì cả... Bây giờ thì bác cả cũng bán cái nhà đó mà lên thành phố làm ăn. Mối liên hệ của gia đình với quê cha lại càng mong manh hơn nữa.
Em còn nhớ, hồi tiểu học, mỗi khi làm đề tả cảnh quê mình hay tả một cái cây, con trâu hay con bò, em toàn phải 'tham khảo' mấy bài mẫu của cô giáo. Rồi cứ thế mà bịa. Nào là 'quê em có những rặng tre xanh mướt', nào là 'cánh đồng lúa vàng trải dài bát ngát', rồi con bò thì... con trâu thì... Mà khổ cái, nào phải như thế đâu?! Bản thân em rất ghét việc phải chép, phải bắt chước theo cách tả của người khác, nhưng vì thực sự chưa từng nhìn thấy, chưa từng trải qua bao giờ nên cũng đành víêt lấy lệ. Lại nhớ cái hồi trước đó, trong kỳ thi vào lớp 1 trường Thực Nghiệm (thi vấn đáp), em được yêu cầu phân biệt tranh con bò, con trâu, con dê..., mình nhìn mà chẳng biết con gì với con gì, cứ chỉ bừa, trúng đâu thì trúng. May mà có một số câu hỏi khác không liên quan đến kiến thức thực tế chứ không chắc em đã phải chấp nhận cú ngã đầu tiên trong hành trình thi cử học hành gian nan rồi!
Thế mới thấy trẻ con như em sinh ra nơi thành phố, lớn lên cũng ở thành phố, hình như đã mất hết khái niệm quê hương. Nhiều khi thấy mình chẳng biết gì về quê cha, ngoài cái tên địa danh ghi nhiều đã thành thuộc trong những tờ khai báo.
Nhưng mà thuộc, rồi lại thành thân quen. Đi học, hễ cứ thấy đứa nào cùng quê mình là mừng như băt được vàng, chẳng hiểu sao lại thế nữa . Kể cả nó cũng đồng cảnh ngộ như mình, đều là những đứa trẻ không-phải-của-quê-hương, thế mà khi biết cùng quê, tự nhiên hai đứa thấy có một sự gần gũi và thiện cảm với nhau kỳ lạ! Em biết có hai đứa học lớp bên, chỉ vì nhận ra nhau là đồng hương, thế là trở thành bạn thân ngay được, thân mãi cho tới bây giờ. Mà không chỉ thế, có một điều lạ là nếu biết ai đó cùng quê với mình mà thành công trong một công việc gì đó, tự nhiên trong lòng em thấy vui vui, xen lẫn tự hào. Hồi học cấp II, em đã rất tự hào vì hai bạn em quen học lớp Anh, đều dân cùng quê cả, là hai học sinh xuất sắc nhất lớp đó. Rồi bây giờ, em lại cảm thấy tự hào, vì chị Quang cũng lại là một người cùng 'quê em'.
Hà Nội nhỏ bé và cũng phong phú lắm. Cũng có rất nhiều nhữgn đứa trẻ xa quê như em. Bọn em sẽ lớn lên, dù mang trong lòng một tình yêu mơ hồ về quê cha, thì cũng sẽ luôn là những người con của Hà Nội, thuộc về Hà Nội. Cha mẹ chúng em đã truyền lại tình yêu với quê hương trong trí nhớ mình, trong những kỷ niệm tuổi ấu thơ, trong những nỗi hoài vọng sâu kín. Nhưng rồi tình yêu ấy có thể truyền tiếp cho những thế hệ sau không nhỉ, khi mà còn có một tình yêu lớn hơn, sâu nặng hơn trong trái tim chúng em, đó là tình yêu với Hà Nội? Giả sử bây giờ đi xa, mảnh đất đầu tiên và duy nhất em nhớ, nhớ hoài, nhớ mãi, nhớ đến khắc khoải sẽ chỉ là Hà Nội.
Như vậy có phải là một điều đáng buồn không, chị nhỉ?

* Có hiệu đính